یکی از پایه ای ترین محصولات صنعت روشنایی , لامپ می باشد. اگر نور محیط اطراف مناسب باشد حالت روحی شما بهتر شده و سطح انرژی‌تان بیشتر می شود و همچنین ادغام نور مناسب همراه با طراحی زیبا یک فضای کاملا ساده را به محیطی لوکس و شیک تبدیل می‌کند. همینطور اگر طراحی نور محیطی که در آن به سر می برید خوب نباشد احساس خستگی کرده، بازدهی‌تان پایین آمده و حتی دچار حالت‌هایی همانند افسردگی می شوید.اگر شما هم فکر می کنید نورپردازی باعث افزایش هزینه برق می‌شود باید بدانید این روزها رقابت اصلی بین شرکت‌های سازنده لامپ برای ایجاد محصولات جدیدتر با کیفیت بهتر و روشنایی بیشتر با هزینه کمتر است. ساخت لامپ کم مصرف، لامپ ال ای دی و ده‌ها مدل لامپ دیگر نتیجه هایی از این رقابت است. برای اینکه بتوانید لامپ مناسب با نیاز خود را انتخاب کنید و انواع لامپهای مختلف را بهتر بشناسید در این مقاله با ما همراه باشید.
در دنیای امروز لامپهای متفاوتی در بازار وجود دارد که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.
اولین لامپ های عرضه شده در بازار لامپ رشته‌ای با رشته تنگستن پیچیده شده است. قیمت لامپ رشته ای بسیار پایین بود و باعث جلب نظر مشتری می شد و به دلیل تطبیق با هر 2 جریان AC و DC از آن به صورت خانگی و تجاری استفاده می شد. لامپ رشته ای تقریبا تمام انرژی برق دریافتی را به گرما تبدیل می کنند و باعث گرمی هوا شده که باید توسط تهویه و هواکش از ساختمان دفع شود و اغلب باعث اتلاف بیشتر انرژی برق می‌شود. البته در مناطق تاریک و سردی که به گرما و نور همزمان نیاز دارند گرمای تولید شدهٔ ناخواسته، ممکن است مفید باشد در غیر این صورت از لحاظ بازدهی و تبدیل الکتریسیته کمتر از ۳٪ انرژی دریافتی شان به نور تبدیل می‌شود. عمر کوتاه آن , نوردهی پایین و قیمت بالای برق (به دلیل توان مصرفی بالا) از دیگر نکات منفی لامپ رشته ای می باشد.
لامپهای مایکروویو برای تولید توان‌های بسیار بالا (گستره ۱۰ کیلو وات تا ۱۰ مگا وات) و فرکانس‌های بالاتر امواج میلی‌متری (۱۰۰ گیگا هرتز و بالاتر) لازم و ضروری می‌باشند. در تمامی لامپهای مایکروویو برهم کنش اشعه با یک میدان مغناطیسی درون روکش خلأ شیشه‌ای یا فلزی وجود دارد. برای رادارهای مدرن امروزه از نوع نیمه هادی با نویز کم به همراه یک TWT جهت تقویت‌کنندگی توان استفاده می‌نمایند و مگنترون‌ها عموماً جهت پخت‌وپز با مایکروویو می‌باشد.
لامپهای هالوژن از گازهای فشرده و عناصری مثل ید و برم تشکیل شده و بسیار کوچک‌تر از لامپهای رشته ای می‌باشند، چراکه برای کارکرد موفق باید دمای حباب بیشتر از ۲۰۰ درجه سانتیگراد باشد. بنابراین جنس حباب باید از سیلیکای سیم‌کشی شده یا شیشه آلومینوسیلیکات باشد. این حباب درون یک لایه شیشه‌ای دیگر پوشیده می‌شود.لایه بیرونی برای احتیاط و کاهش پرتو ماوراء بنفش و کاهش اثر ضایعات ناشی از اثر انگشت و لایه‌ای محافظ در برابر انفجاری که گاهی اوقات برای این لامپها رخ می‌دهد ایجاد می شود. لامپ های ولتاژ ۱۲ و ۲۴ ولت رشته‌های فشرده تری دارند که برای کنترل نوری مناسب اند، بازدهی نوری و عمر بیشتری نسبت به مدل‌های غیر هالوژنی دارند. مقدار نور خروجی هم تقریباً در طول عمر لامپ ثابت می باشد.
لامپ فلورسنت نیکلای تسلا بازدهی نوری بسیار بیشتری و مصرف انرژی کمتری نسبت به لامپ رشته‌ای دارد. این لامپ جزو لامپ های گازی کم فشار است. این لامپها نسبت به لامپهای رشته‌ای برای نور یکسان حدوداً ۴/۱ تا ۳/۱ مصرف می‌کنند. لامپ کم مصرف یا لامپ فلورسنت می‌تواند مصرف انرژی را 70 تا 80 درصد کاهش دهد. انواع لامپ های فلورسنت مانند نوع خطی و دوار و لامپ فلورسنت فشرده CFL در بازار موجودند.این لامپها، از بخار جیوه استفاده می شود بنابراین این لامپ در صورت افتادن و ضربه دیدن احتمال دارد بشکند و جیوه درون لامپ در محیط پخش شده و با توجه به سمی بودن جیوه باید فورا در و پنجره‌ها را باز کرد و از محیط خارج شد. همچنین استفاده از لامپ کم مصرف در مدت زمان کوتاه توصیه می‌شود و استفاده طولانی‌مدت از آن ممکن است منجر به ایجاد بعضی مشکلات جسمی و روحی شود.
هم‌اکنون ال‌ای‌دی جایگاه ویژه‌ای در کاربرد نورپردازی دارند زیرا ال ای دی ها مصرف توان و تولید دمای بسیار پایین، کنترل روشن/خاموش آنی، ثبات رنگ بسیار بالایی در طول عمر خود و به نسبت هزینه تولید پایینی دارند. برای افزایش زیبایی داخلی ساختمان و هماهنگی بیشتر بین نور لامپ و وسایل داخل خانه می توان از رنگ نور موردنظر استفاده کرد که باعث جلوه دادن به طراحی دکوراسیون داخلی می شود .به دلیل قیمت بالا به ازای هر وات، نورپردازی‌های ال‌ای‌دی برای مصارف توان بسیار پایین و مقرون صرفه مثل نورپردازی در شب و چراغ‌های قوه کاربرد دارند. ال‌ای‌دی‌های رنگی نیز برای کارهای زیبا مانند نورپردازی اشیاء شیشه‌ای یا حتی برای قطعات یخ در نوشیدنی‌ها و مهمانی‌ها مورد استفاده قرار می گیرد. این لامپها می‌توانند محیط‌های بزرگ را با انرژی کمتر روشن کنند. برای مثال می‌توان یک محیط 100 متری را با دو لامپ 150 وات روشن کرد. لامپ LED در رنگ های آفتابی (2500 تا 3000 کلوین) , مهتابی (6000 تا 6500 کلوین) , صدفی (4000 تا 5000 کلوین) تولید می شود این لامپ نور مادون قرمز یا ماورای بنفش از خودش ساطع نمی‌کند و عمرش حدود 25000 ساعت تخمین زده شده است.
لامپ ال ای دی شمعی دارای پایه کوچک ( E14 ) بوده و توان مصرفی آن بین 5 تا 7 وات می باشد که ضمن توان مصرفی کمتر , زیبایی بسیار بیشتری دارند . لامپ ال ای دی برای لوستر شامل مدل های مختلفی مثل شمعی ساده , شمعی اشکی , اشکی کریستالی , شمعی کریستالی , شمعی فیلامنتی , تخم مرغی کریستال (هر دو پایه E14 و E27) می باشد که به لحاظ شکل ظاهری متفاوت هستند. این لامپ ها توان مصرفی تقریبا مشابه ای دارند (به غیر از لامپ فیلامنتی که 4 وات هست بقیه 5 تا 7 وات می باشند) و لومن نوری آنها حدود 500 لومن می باشد.قیمت لامپ ال ای دی شمعی با توجه به وات پایین تری که نسبت به سایر مدل های لامپ ال ای دی دارد پایین تر می باشد و می توان آن را در دسته لامپ ال ای دی ارزان قرار داد.
لامپ های با توان مصرفی بین 7 تا 20 وات که تاثیر بیشتری در روشن کردن مکان هایی مثل اتاق خواب و سرویس بهداشتی و حمام و راه پله و ...دارند . این لامپ ها معمولا به صورت پایه بزرگ E27 ) ) ساخته می شوند.
لامپ های بزرگ و با توان بسیار بالا (از 20 وات تا 100 وات) که در اتاق های خیلی بزرگ یا در کارخانه ها و اماکن صنعتی و تجاری کاربرد دارند مانند لامپ کارگاهی که بالاتر از 100 وات بوده و لومن نوری در حد 10000 لومن است .
لامپ ال ای دی مهتابی تیوپی با توان مصرفی حدود 50% کمتر از لامپ های مهتابی معمولی و بدون نیاز به استفاده از استارتر و ترانس هستند و همچنین جنس بدنه آنها از طلق بوده و خطر شکستگی در آنها وجود ندارد.
این مدل لامپ در محیط های سقف دار و در کناره سقف ها به کار می رود و به عنوان تجهیزی توکار در داخل سقف گذاشته می شود و با روشن کردن تعدادی از آنها دورتادور سقف را روشن میکنیم.
لامپ رفلکتوری با بدنه سرامیکی باریک تر دارای فضای لازم برای ورود و خروج هواست و درمقایسه با سایر لامپ های ال ای دی که در مکانهایی که فضایی برای ورود و خروج هوا نباشد داغ شدن بیش از حد بدنه لامپ می تواند منجر به سوختن لامپ شود از سوختن لامپ جلوگیری می کند.
لامپهای نسل جدید فوق کم مصرف FPL که در ایران به نام سانفار شناخته می‌شود، دارای ویژگی‌هایی است که قابل رقابت با هیچ‌یک از منابع نوری موجود نمی‌باشند. نسل جدید روشنایی تا ۸۰٪ در مصرف انرژی صرفه‌جویی کرده و با طول عمری معادل ۱۰۰ هزار ساعت می‌تواند بیش از ۲۰ سال قابل استفاده باشد.از نظر زیست‌محیطی نیز از این لامپها به عنوان نور سبز یا دوستدار محیط زیست نام برده می‌شود زیرا از گازهای خطرناک و همچنین جیوه مایع در ساختار آنها استفاده نشده‌است. همچنین:• ۲٪ اتلاف انرژی• دارای نور یکنواخت و بدون هیچ گونه سوسو زدن• میزان حرارت ایجاد شده کمتر• ایمن در برابر نوسانات برق• قابلیت روشن شدن سریع• بازده بالا با حداقل مصرف انرژی• کمترین افت شار نوری
لامپ قوس کربنی دو الکترود میله‌ای کربنی در هوای آزاد دارد که با یک بالاست محدودکننده جریان انرژی دهی می‌شود. قوس الکتریکی با نزدیک کردن دو الکترود به هم و جداسازی آنها ایجاد می‌گردد. قوس حاصله نوک دو الکترود را گرم می‌کند تا به رنگ سفید در بیایند.این لامپها بازده بیشتری نسبت به لامپهای رشته‌ای دارند، اما میله‌های کربنی زود عمر خود را از دست می‌دهند و نیاز به تنظیم مداوم دارند. این لامپها اشعه ماوراء بنفش بسیار زیادی تولید می‌کنند، در محیط‌های سربسته نیاز به تهویه دارند، و به علت نور بسیار شدیدشان نیاز به محافظی در مقابل دید مستقیم دارند. لامپهای قوس کربنی در توان‌های بالا کار می‌کنند، منبع نور نقطه‌ای مناسب برای منابع نوری مورد استفاده در جستجو، نورهای راهنما و نور پروژکتور فیلم هستند.
لامپ تخلیه الکتریکی شامل شیشه یا سیلیکایی است و با دو الکترود فلزی که با گازهایی شامل نئون، آرگون، زنون، سدیم، متال هالید و جیوه از هم جدا شده‌اند پوشیده شده است. اساس کار این لامپها مشابه لامپ قوس کربنی است، اما واژه لامپ قوسی معمولاً به لامپ قوس کربنی اطلاق می‌شود، به دلیل استفاده از روش‌های نوین تخلیه گازی عموماً به این لامپها لامپ تخلیه الکتریکی گفته می‌شود.
این نوع لامپ به نوعی شکل پیشرفته‌تر لامپ LED است و به‌خصوص در نورپردازی محیط به کار می‌رود. لامپ اس ام دی ضخامت کمی دارد، بسیار کم‌حجم است و در کاهش هزینه‌های فضایی که قصد نورپردازی آن را دارید، کمک زیادی می‌کند.
همان‌طور که از اسمش پیداست ابعاد بسیار کوچکی دارد؛ با‌وجود‌این حدود 100 ساعت عمر می‌کند و نوری طبیعی دارد.
نوردهی و عمر بسیار بالایی دارد.
این لامپ به علت داشتن اشعه ماورای بنفش بیشتر در تجهیزات پزشکی کاربرد دارد.
این لامپها نسبت به بقیه انواع لامپ خانگی قیمت بالاتری دارند اما امکانات بیشتری به شما می‌دهند. معمولا قابلیت تغییر رنگ دارند و اگر ضربه نخورند عمرشان بسیار طولانی است.به جز موارد معرفی شده، انواع دیگری از لامپهای موجود در بازار بسته به موارد زیر مورد استفاده قرار می‌گیرند• برای استفاده در منزل: لامپ مهتابی، لامپ زیر کابینتی یا لامپ مخفی، لامپ دیواری، لامپ چراغ خواب و لامپ شمعی یا لامپ لوستر معمولا در منازل کاربرد بیشتری دارند.• لامپهای تزئینی: لامپ ریسه یا ریسه لامپ در گذشته برای جشن‌ها به کار می‌رفت؛ اما این روزها برای دکور خانه و اتاق خواب هم کاربرد دارد. ریسه ال ای دی نیز به نوعی جزو همین دسته محسوب می‌شود.• لامپ ادیسونی از دیگر گزینه‌های تزئینی بسیار شیک است که به کلاسیک شدن فضای خانه کمک می‌کند.• کارکرد صنعتی: لامپ رشد گیاه از جمله لامپ‌هایی است که در صنعت کارکرد دارد. لامپ زنون نیز بیشتر در اتومبیل‌ها به کار می‌رود.
با‌توجه به اینکه قصد روشن کردن چه فضایی با چه ابعادی را دارید می‌توانید به ترتیب سراغ لامپ 60 وات، لامپ 100 وات، لامپ 200 وات و لامپ 400 وات بروید. قیمت لامپ نسبت به طول عمر و امکاناتی که ارائه می‌دهد بسیار متغیر است. پیشنهاد میکنیم با استفاده از خرید اینترنتی ابتدا خوب اطلاعات به دست بیاورید، سپس مقایسه و انتخاب کنید.